به نقل از «ایران اکونومیست»

اضطراب دانش‌آموزان را با معماری صحیح مدارس کاهش دهیم

تاریخ انتشار: ۸ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۹۶۵۷

محققان در یک پژوهش نشان داده‌اند که طراحی و معماری فضاهای آموزشی نظیر دبیرستان‌ها می‌تواند تاثیر واضح و قابل توجهی بر کاهش یا افزایش اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان داشته باشد.

به گزارش ایران اکونومیست، با توجه به این‌که انسان‌ها در فضاهای جمعی حضور پیدا می‌کنند و به رفتارهای اجتماعی و تعاملات اجتماعی می‌پردازند، عملکرد صحیح آن‌ها در اجتماع بسیار مهم است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این میان، رشد و پرورش نوجوانان که در سنین حساسی به سر می‌برند، برای آن‌که بتوانند رفتارهای اجتماعی مناسبی داشته باشند، از امور ضروری است. علم روان‌شناسی محیط ثابت کرده است که معماری فضاهای ساخته شده، رفتار و ذهن کاربران آن فضاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین با توجه به این‌که نوجوانان ساعاتی از زندگی خود را در مدرسه‌ سپری می‌کنند، طراحی و معماری مدارس آن‌ها باید به طور مطلوب انجام شود تا بستر مناسبی برای رشد و پرورش این نوجوانان فراهم آید.

به گفته متخصصان، در حیطه فضاهای آموزشی، پژوهش‌های زیادی انجام شده است. بنا بر برخی از این تحقیقات، سر و صدا، موقعیت نشستن افراد، جنسیت، حریم خصوصی و ویژگی‌های فضایی کلاس‌ها، اموری مربوط به علم روان‌شناسی محیط هستند که توجه به آن‌ها در طراحی فضاهای آموزشی می‌تواند موجب بهبودی سیستم آموزشی و کیفیت زندگی دانش‌آموزان شود. گفته می‌شود توجه به مواردی چون تغییرپذیری فضا و اجزای آن، تنوع پذیری، تداخل فضاهای باز و بسته و بازسازی عناصر محرک طبیعی مثل نور، گیاهان و آب در طراحی فضای مهدکودک‌ها، موجب افزایش خلاقیت کودکان می‌شود. همچنین، نور متغیر می‌تواند به طور مستقیم، بی‌قراری دانش‌آموزان را کاهش دهد و رفتارهای اجتماعی آن‌ها را بهبود بخشد.

در همین رابطه، پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز در مطالعه‌ای، تاثیر مؤلفه‌های معماری فضاهای آموزشی را در میزان اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی مورد بررسی قرار داده‌اند.

این تحقیق توصیفی با مشارکت دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه شیراز انجام شده است تا نگاهی جدید به موضوع طراحی فضاهای آموزشی صورت گیرد. روش گردآوری اطلاعات در این مطالعه به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش مطالعات کتابخانه‌ای شامل پژوهش‌ها و کتب مرتبط با موضوع و در بخش میدانی شامل مشاهده فردی از مدارس و توزیع پرسش‌نامه‌های مرتبط بوده است.

یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که بین مطلوبیت ویژگی‌های معماری مدارس و اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان، رابطه معکوس برقرار است و هرچه میزان توجه به مؤلفه عملکردی معماری مدارس بیشتر باشد، اضطراب اجتماعی نوجوانان، بیشتر کاهش خواهد یافت.

طاهره نصر، دانشیار و پژوهشگر شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و دیگر همکارش در این تحقیق، می‌گویند: «مشخص شد که هرچه میزان توجه طراحان به ویژگی‌های مطلوب معماری مدارس بیشتر باشد، اضطراب اجتماعی نوجوانان نیز به مقدار بیشتری کاهش می‌یابد».

آن‌ها می‌افزایند: «نتایج حاصل از تحلیل پرسشنامه‌ها نیز نشان داد که با وجود این‌که در طراحی برخی مدارس مورد بررسی، یک حیاط مرکزی با هدف تأثیر ذهنی، روحی، تنوع محیطی و جذابیت محیطی و امنیت روانی طراحی شده است، اما چون درب این حیاط مرکزی بسته است و کاربران امکان استفاده از آن را ندارند، مؤلفه کالبدی و فضایی معماری در این مدرسه از نظر دانش‌آموزان از میزان کمی برخوردار است».

این موضوع در مدارسی هم که در آن‌ها فضایی با قابلیت چندمنظوره بودن وجود دارد، اما به آن توجهی نشده و یا در جاهایی که کارگاه سمعی و بصری با ابعاد نامناسبی در نظر گرفته شده و راه دسترسی به آن نیز پیچیده است، دیده می‌شود.

به گفته نصر و همکارش، «بنا بر نتایج تحقیق ما، بهتر است که ناظران فضاهای آموزشی، علاوه بر کنترل مسائل آموزشی مدارس، فضاهای مختلف مدارس را نیز مورد بازدید قرار دهند. زیرا معماری فضاهای آموزشی و قابل استفاده بودن آن‌ها توسط کاربران می‌تواند در وضعیت روحی و روانی‌شان اثرگذار باشد».

به اعتقاد آن‌ها، «مسؤولان مدارس نیز باید آگاه شوند و به چنین مسائلی توجه کنند تا فضای آموزشی مطلوبی برای رشد و پروش شخصیت نوجوانان فراهم شود».

این یافته‌های علمی پژوهشی که دقت نظر در آن‌ها می‌تواند موجبات پویایی بیشتر ذهنی-روانی را در دانش‌آموزان فراهم کند، در نشریه «معماری و شهرسازی پایدار» منتشر شده‌اند. این نشریه به صورت دو فصلنامه توسط دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی انتشار می‌یابد.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: اضطراب ، دانش آموزان ، مدارس ، معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: اضطراب دانش آموزان مدارس معماری دانشگاه آزاد اسلامی اضطراب اجتماعی معماری فضاهای فضاهای آموزشی معماری مدارس دانش آموزان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۹۶۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا دختران ازدواج کرده می توانند در مدارس روزانه هم تحصیل کنند؟

ایرج شاه ملکی، با بیان اینکه هدف مدارس از راه دور پوشش تحصیلی «دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل» است گفت: دانش‌آموز زیر ۱۸ سالی می تواند در مدارس از راه دور ثبت نام کند که مجوزی با عنوان «کمیسیون خاص» با توجه به شرایط جسمی، روحی، مالی، بیماری، دوری راه و صعب العبور بودن مسیر، داشته باشد.

وی با بیان اینکه تحصیل در مدارس از راه دور برای دانش آموزان زیر ۱۸ سال واجب التعلیم راحت نیست، محدودیت دارد و منطقه یا آموزش و پرورش باید تاییدکننده شرایط دانش آموز باشد افزود: برای دانش آموز بالای هجده سال تحصیل در مدارس از راه دور هیچ ممنوعیتی ندارد.

مدیر آموزش الکترونیکی و از راه دور وزارت آموزش و پرورش در خصوص تحصیل دختران ازدواج کرده نیز ادامه داد: این افراد می توانند در شیفت عصر مدارس دولتی، از راه دور، بزرگسالان تحصیل کنند. همچنین آیین نامه اجرایی هم به آن ها اجازه داده با رعایت ملاحظاتی در مدارس روزانه ادامه تحصیل دهند.

شاه ملکی با اشاره به اینکه برای دانش‌آموزان زیر ۱۸ سال و بالای ۱۸ سال برای سه ترم، ثبت نام و همچنین نیم سال تحصیلی داریم گفت: برای ترم مهر ماه، بهمن و دوره تابستان امکان ثبت نام برای دانش آموزانی که شرایط ثبت نام دارند، وجود دارد.

وی با بیان اینکه مدرک مدارس از راه دور همچون مدرک مدارس عادی است عنوان کرد: حتی قبولی تحصیل دانش آموزان از راه دور را در رشته پزشکی نیز داشته‌ایم.

مدیر آموزش الکترونیکی و از راه دور وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که نیروی آزاد «گزینش شده»، ملاک فعالیت معلمان در این مدارس است.

شاه ملکی اظهار کرد: شهریه ثابت هرسال نسبت به سال قبل تغییر می‌کند، مبلغ سال تحصیلی جاری، ۲۴۰ هزار تومان بابت «شهریه ثابت» در سراسر کشور اعلام شده بود اما «شهریه متغیر» واحد درسی به خود استان‌ها واگذار شده که براساس شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تعیین می‌شود.

منبع: خبرگزاری ایسنا